آیت‌الله اراکی: طلاب نباید از سیاست فاصله بگیرند

به گزارش خبرگزاری فارس از قم، آیت‌الله محسن اراکی امروز در جمع فعالان رسانه با بیان اینکه همه اندیشه ما، ریشه در قرآن و روایات دارد، به آیه 54 سوره نور «قل اطیعوا الله و اطیعوا الرسول فان تولّوا فانّما علیه ما حُمّل و علیکم ما حُمّلتُم و ان تطیعوه تهتدوا و ما علی الرسول الا البلاغ المبین» اشاره کرد و گفت: این آیه مهم به پنج رکن اساسی اشاره دارد که رکن نخست، ضرورت اطاعت از فرمانروایی خدا، رسول خدا(ص) و جانشینان ایشان به‌عنوان مظاهر عدل است، به‌ بیان‌ دیگر می‌توان گفت نظام سیاسی در نظام فرمان یا همان نظام امر خلاصه می‌شود که آیه مبارکه «اطیعوا الله و اطیعوا الرسول و اولی الامر منکم» نیز به همین موضوع اشاره دارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی با بیان اینکه آیاتی مانند آیه 128 سوره توبه با تعابیری مانند «عزیز علیه ما عنتّم» و «حریص علیکم» به ویژگی‌های اصلی فرمانروای اسلامی اشاره می‌کند، خاطرنشان کرد: تردیدی نیست که حکومت اسلامی باید در تأمین منافع مردم و دور کردن آنان از مضرّات، جدیت داشته باشد.

عضو مجلس خبرگان رهبری مسئولیت فرمانروایان الهی را به‌عنوان رکن دیگر اشاره شده در آیه 54 سوره نور یادآور شد و گفت: برخی می‌گویند حکومت، مسئول بهشت رفتن مردم نیست درحالی‌که این حرف خلاف متون دینی است و بهشت رفتن مردم به معنای سعادتمندی و خوش‌عاقبت شدن آن‌هاست، ضمن آن‌که پروردگار متعال در آیات پایانی سوره مبارکه مائده نیز به جریان بازخواست از رسولان اشاره می‌فرماید.

وی با اشاره به تعبیر «و علیکم ما حمّلتم» تصریح کرد: رکن سوم موردتوجه در آیه 54 سوره مبارکه نور، مسئولیت مردم در برابر رسولان و کتب الهی و پاسخ به فراخوان آن‌هاست، بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که مسئولیت‌هایی مانند شرکت در انتخابات، نوعی پاسخ به فراخوانی خدا و رسولان خداست و اگر مردم در انتخابات شرکت نکنند و این امر سبب انتخاب افراد ناشایست شود، قطعاً در برابر خدا و رسولان الهی مسئول خواهند بود.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم افزود: تعبیر «و ان تطیعوه تهتدوا» در این آیه به آن معناست که تبعیت از خدا و رسولان الهی، سبب هدایت و سعادتمندی بشر است.

وی اضافه کرد: رکن پنجم مورد اشاره در این آیه نیز با تعبیر «و ما علی الرسول الا البلاغ المبین» به این نکته توجه می‌دهد که رسول الهی با شمشیر، زور یا فریب، انسان‌ها را مجبور به اطاعت نمی‌کند، بلکه باید به دنبال تبلیغ مبین باشد تا افراد در مسیر هدایت قرار گیرند، یعنی هم پیام الهی را به مردم برساند تا کسی نگوید نشنیدم و هم این‌که، این پیام را به‌روشنی منتقل کند تا کسی نتواند بگوید نفهمیدم.

آیت‌الله اراکی در ادامه گفت: البته برخی چنین عنوان می‌دارند که طلاب فقط باید تبلیغ کنند، درحالی‌که باید از این افراد پرسید طلاب باید چه چیزی را تبلیغ کنند که پاسخ به این پرسش، بر اساس متون دینی روشن و واضح است، یعنی طلاب باید مردم را به اطاعت از خدا و جانشینان خدا فراخوانند.

وی با تأکید بر اینکه رسانه‌های اسلامی و الهی باید «بلاغ مبین» را سرلوحه خود قرار دهند اظهار کرد: البته همه مطالبه گری‌ها نیز باید مطابق با مسئولیت حاکمان باشد، یعنی وظایف هرکسی باید از همان فرد مطالبه شود، ضمن این‌که برخی مسئولیت‌ها مانند نصرت نظام اسلامی و عمل به قانون به عهده مردم است که باید آن را به‌خوبی انجام دهند.

این استاد حوزه علمیه قم با یادآوری اینکه اگر پایبندی به قانون نباشد، فساد، ظلم، تبعیض یا تضاد اجتماعی پیش می‌آید خاطرنشان کرد: قانون‌گذاران باید موضوعات را به‌خوبی بشناسند تا بتوانند قوانین جامع و مُتقنی وضع کنند، ضمن آن‌که کسی انتظار ندارد همه نمایندگان مردم در همه موارد متخصص باشند، اما نماینده مردم باید حرف کارشناسان را به‌خوبی بفهمد و در صورت اختلاف‌نظر بین کارشناسان، نظری را که به منافع مردم نزدیک‌تر است برگزیند.

وی با تأکید بر اینکه هم مردم، هم قانون‌گذاران، هم مجریان قانون و هم ناظران بر اجرای قانون باید مسؤولیت خود را به‌خوبی بشناسند و به آن پایبند باشند، خطاب به طلاب و حوزه‌های علمیه گفت: کسی از طلاب و حوزویان نمی‌تواند بگوید من کاری به سیاست ندارم، چراکه مسئول است و بالاخره باید در پیشگاه الهی پاسخگو باشد.

آیت‌الله اراکی ادامه داد: طلاب و حوزویان اعم از استادان و طلاب بدانند که مورد توجه قدرت‌های جهان و سرویس‌های امنیتی هستند و حساب ویژه‌ای روی آن‌ها بازشده است، پس تردیدی نیست که بی‌تفاوتی در برابر ظلم ظالمان و استکبار مستکبران، چیزی جز باز کردن راه برای تحقق اهداف آنان نیست.

وی گفت: برخلاف مکاتب غربی که آینده جهان را تاریک، مبهم و نگران‌کننده توصیف می‌کنند، ادیان الهی به آینده‌ای روشن نوید و بشارت می‌دهند که با همدلی و تعامل همه اهالی جبهه حق، محقق خواهد شد.

پایان پیام/ ۷۸۰۳۶

منبع: فارس

کلیدواژه: محسن اراکی انتخابات سیاست آیت الله

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۲۶۷۱۰۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

عدم تامین معیشت؛ مانع استقبال روحانیون از مسئولیت امامت جماعت

امامت جماعت یکی از مهمترین شئونات دینی و حوزوی است و نهادهای متولی به خصوص حوزه علمیه باید تلاش کنند تا با حمایت از این جایگاه در رونق آن بکوشند و جایگاه امامت جماعت را به وضع مطلوب خود نزدیک کنند به گونه‌ای که طلاب با میل و رغبت به سمت فعالیت مذهبی و فرهنگی در مساجد بروند.

امام جماعت در درجه اول یک طلبه و روحانی است که باید در حوزه علمیه تربیت شود و با علم و مهارت لازم به جامعه برگردد و اولین مسئولیت اجتماعی و دینی او حضور در جایگاه امام جماعتی در مسجد است.

البته موانع در این مسیر کم نیست ولی سنت مراجعی مانند آیت‌الله العظمی بروجردی در کشور خودمان و برخی کشورهای اسلامی می‌تواند برای ما الگو باشد.

در این راستا با حجت‌الاسلام والمسلمین تقی قرائتی؛ رئیس مؤسسه مسجد گفت‌وگو کرده ایم که در ادامه می‌خوانید:

 یکی از کارکردهای مهم روحانیت اداره مساجد و برگزاری نماز جماعت است، مهمترین ویژگی یک امام جماعت چه مواردی است؟

دنیای امروز دنیای مهارت است نه فقط تخصص نظری و کسب یکسری معلومات؛ کارشناس پیش‌دبستانی با کارشناس مهد کودک و کارشناس مهد کودک با کارشناس دبستان تفاوت دارد و در مسجد از کودک تا کهنسالان حضور دارند؛ زن و مرد و فقیر و غنی و باسواد و بی‌سواد که باید یکنواخت مورد توجه قرار بگیرند. نه مسجد باید طوری مدیریت شود که سرای سالمندان باشد و نه مهد کودک برای کودکان و نه باشگاه برای جوانان و همه را هم تحت پوشش قرار دهد و حلقه اتصال و مدیر یت آن با امام جماعت است.

امام جماعت باید مهارت‌های مختلف را بداند ولی به دلیل اینکه امور دیگر زودبازده هستند طلاب از امام جماعتی، استقبال نمی‌کنند، امام جماعت بودن مسجد، کار درازمدت فرهنگی است و دیر جواب می‌دهد ولی امور دیگر بعد از چند ماه بازده دارد گرچه فعالیت چند ماهه آموزشی مانند علف بهاری است که با یک آفتاب پژمرده می‌شود ولی تربیت در مسجد، نهادینه می‌شود و باورهای دینی در عمق و وجود همه ماندگار خواهد شد، لذا طلاب ترجیح می‌دهند بروند در پادگان و قوه قضائیه و نهادهای نظامی و اداری و ... خدمت کنند که مخاطبان آن‌ها یک‌سطح باشند نه اینکه بخواهند با اقشار مختلف مواجه شوند ضمن اینکه در ادارات وضعیت معیشتی آنها نسبتا تامین است ولی در مسجد اینگونه نیست.

تربیت در مسجد فرا جناحی، فرا سنی است. باید تشکیلات آموزشی کشور افراد متخصص برای مسجد تربیت کنند که سطح معیشت آنان هم تامین شود تا بتوانیم مساجد را حفظ کنیم.

اشاره کردید که طلاب اقبال زیادی به امامت مسجد ندارند، علاوه بر دلیل فوق، آیا دلایل دیگری هم دارد؟

تامین معیشت امامان مساجد موانع متعدد دارد؛ طلبه اگر در دانشگاه، تدریس و به کارهای فرهنگی اشتغال داشته باشد یا در قوه قضائیه، سپاه، ارتش، نیروی انتظامی و وزارت جهاد و ... معیشت او در حد کارمندی تامین است ولی در مسجد اینگونه نیست درحالی که در صدر اسلام، یک امام جماعت و نماینده پیامبر(ص) که به بلاد مختلف اعزام می‌شد، از جهت معیشتی تامین می‌شد لذا امامت مسجد باید از همه این موارد بیشتر مورد توجه قرار گیرد.

اگر معیشت اولیه طلاب تامین ‌شود مثلا منزل حداقلی و اتومبیل حداقلی داشته باشند، از بازنشستگی و ... بهره‌مند شوند؛ مشکل تا حد زیادی رفع می‌شود در حالی که امامت جماعت، نه تامین مالی دارد و نه بازنشستگی و دولت قبل از اینکه به دانشگاه‌ها و نهادها برسد باید از امامت جماعت مساجد حمایت کند و این حمایت هم فقط از بعد حقوق نیست. برای اینکه مردم سفر کنند مشوق‌هایی از سوی مراکز مختلف ایجاد می‌شود که اقشار مختلف بتوانند سفر کنند ولی در مورد مساجد و ائمه جماعات چنین چیزی وجود ندارد.

یکی از سؤالاتی که از طلاب می‌شود این است که اگر شما مخیر بین استخدام در یک اداره و نهاد بشوید یا اینکه امامت جماعت مسجد را بر عهده داشته باشید به چه مبلغی حاضرید این کار را بکنید و جواب داده‌اند یک سوم آنچه در دانشگاه و قوه قضائیه داده می‌شود؛ این نشان می‌دهد که طلاب اهمیت کار مسجد را می‌دانند و بر این باورند که با تربیت در مسجد نیازی به نیروی انتظامی گسترده و قوه قضائیه نداریم؛ هر متفکری در جمهوری اسلامی متوجه است که وجود 20 هزار مسجد از 20هزار پاسگاه در امنیت کمتر نیست؛ 20هزار مسجد از 20هزار مرکز درمانی برای مشکلات روحی و روانی مردم تاثیرگذارتر است ولی شرایط به گونه‌ای است که به راحتی نمی‌توانند در عمل مسجد را انتخاب کنند.

اگر فرض را بر این بگذاریم که مساجد، معیشت روحانی ثابت را تامین کنند آیا نیروی کارآزموده به اندازه نیاز از سوی حوزه و نهادهای متولی تربیت شده است؟

خیر. حوزه نیروی متخصص برای امامت مسجد تربیت نمی‌کند و نیروهایی که تربیت کرده است عمدتا برای جهاد، ارتش، سپاه و قضاوت و ... است و گرایش امام جماعتی و مسجد نداریم چون پشتوانه مالی ندارد.

یکی از سنت‌ها و سیره‌های بزرگان حوزه در قرون گذشته تربیت امام جماعت مردم‌دار، مسلط به قرائت نماز و آشنا با احکام مبتلابه مردم بوده است و کسانی مانند آیت‌الله العظمی بروجردی به تامین معیشت روحانی و امام جماعت در شهرها و روستاها می‌پرداختند و البته مردم هم کمک می‌کردند چرا الان این سنت در بین بزرگان وجود ندارد یا کمرنگ شده است؟

این سنت قبلا بوده است و کم و بیش وجود دارد؛ در آن دوره شرایط حوزه و تعداد طلاب و ... به گونه‌ای بود که مراجع می‌توانستند رسیدگی کنند ولی الان این وضعیت وجود ندارد لذا تربیت طلبه به صورت جدی وجود ندارد و اگر هست به صورت بسیجی‌وار و برخی مراکز مانند مؤسسه مسجد در حال انجام است که هیچ بودجه دولتی و وابستگی ندارد. کسی که مسجد و کارکردهای امامت جماعت را ترویج کند نداریم. 25 سال است که دوره‌های آموزشی کوتاه مدت داریم و البته کارکردهای مسجد و امام جماعت نیازمند پژوهشکده و دانشگاه تربیت طلاب متخصص است.

مؤسسه شما وابستگی به حوزه ندارد و تعاملی ندارید؟

در حوزه هست ولی وابسته به حوزه نیست؛ زیرا امام جماعت کار طلبگی است؛ البته آنقدر مسائل دیگری وجود دارد که با فعالیت یک مؤسسه مانند مؤسسه ما مشکل امام جماعت و مسجد حل نمی‌شود یعنی گرایش طلاب به کارهای غیر از مسجد زیاد است. البته باز تاکید کنم مخاطب ما طلاب هستند، طلابی که یک دوره تبلیغ رفته باشند و علاقه به این کار داشته باشند و استقبال هم خوب است با اینکه ما بورسیه و سهمیه و حمایت مادی نداریم.

ما حدود 200 هزار مسجد نیاز داریم و 200 هزار امام جماعت ولی کمبودها زیاد است؛ بیش از 70هزار مسجد داریم که تعدادی از آنها فعال نیستند بدلیل واقع شدن در فضاهای متروکه، و مابقی هم ممکن است در دو وعده فعال باشند و امام جماعت آن‌ها هم تامین نیست و امامان جماعت در کنار سایر کارها در مسجد هم خدمت می‌کنند و نمازی هم می‌خوانند ولی اینکه تمام وقت و کار تخصصی در مسجد بکنند و به کار دیگری نپردازند، نداریم.

تا همین یکی دو دهه قبل هم این مسئله رواج داشت که بزرگانی چون آیت‌الله سیدرضی شیرازی، آیت‌الله مجتهدی، آقامجتبی تهرانی و امثال ایشان هر کدام امامت جماعت مساجد یا حوزه‌های بزرگ تهران را عهده‌دار می‌شدند و تاثیرات تربیتی زیادی هم داشتند، چرا این سنت در حال از بین رفتن است و آیا حوزه در این عرصه کاری انجام می‌دهد؟

قانون و سنت بود کسی که به مرتبه اجتهاد می‌رسید چه در نجف و چه در قم به مناطقی می‌رفت که شاید کمتر کسی می‌رفت و در آنجا حوزه و مسجدی تاسیس کرده و به رونق معنوی آنجا می‌پرداخت ما کسانی چون آقایان ایازی و فاضل استرآبادی را داریم که در روستاها حوزه درست کردند و به یک قطب در منطقه خود تبدیل شدند ولی الان جاذبه‌های قضاوت و عقیدتی سیاسی و ... بیشتر است و از سوی دیگر معیشت نسبی استادان و طلابی که به مناطق می‌رفتند تامین بود ولی الان اینطور نیست چون در قدیم فارغ‌التحصیلان حوزه فقط مبلغ و امام مسجد بودند لذا مردم کمک‌های خوبی داشتند وقتی مردم می‌بینند محصولات حوزه در مراکز دیگر مشغول می‌شوند انگیزه حمایت و کفالت را ندارند.

زندگی در گذشته از جهاتی راحت‌تر بود یعنی فرد بدون وسیله نقلیه هم زندگی می‌کرد ولی الان بسیار دشوار است. در گذشته زندگی‌ها ساده‌تر و هزینه‌ها بسیار کمتر بود ولی الان هزینه آب و برق و گاز مبلغ قابل توجهی است. من یک بررسی تاریخی داشتم به این نتیجه رسیدم که از صدر اسلام تا یکی دو قرن قبل ما به ندرت بحثی به عنوان اجاره خانه داشتیم، اجاره اسب و کرایه و زمین و باغ بوده است ولی کسی بابت خانه کرایه نمی‌داده است ولی الان در بحث اجاره، اول اجاره مسکن به ذهن می رسد.

آیا امور سیاسی در اقبال مردم به روحانیت و مسجد اثری دارد؟

مسجد محل قیام و عبادت و سجده است؛ همه نامزدهای انتخابات برای گرفتن رای به مسجد می‌روند ولی وقتی انتخاب شدند توجهی به مسجد ندارند و رفت و آمد نمی‌کنند و از طرفی نگاه جناحی می‌تواند باعث کمرنگ شدن اقبال مردم به مسجد شود؛ از سوی دیگر یک روحانی و طلبه ممکن است در محیط دانشگاه و در قضاوت و ... آزادانه‌تر بتواند عمل کند تا در یک مسجد که باید هیئت امنا و متولیان مسجد را راضی کند و چون جنبه معیشتی هم تامین نیست انگیزه زیادی هم برای تلاش مضاعف وجود ندارد.

گفت و گو از علی فرج زاده

منبع: ایکنا (خبرگزاری بین‌المللی قرآن)